Page 488 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

günü öğleye doğru Mustafa Kemal Paşa, milletvekilleri, subaylar, memur-
lar ve Ankaralılar Hacı Bayram Camii önünde toplanırlar. Birlikte kılınan
Cuma namazından sonra, “Sancağı Şerif” öne geçirilir ve tekbirler getirile-
rek Meclis binasına doğru yürüyüş başlar. Sancağın arkasından üzerinde
Kur’ân-ı Kerîm ve “Sakal-ı Şerif” bulunan rahleyi Sinop Milletvekili Hoca
Abdullah Efendi başının üstünde taşır.

Bir manga asker de Hoca Abdullah Efendi’nin yanında yerini alır. Tören
alayı, Ankaralıların ve bir askerî birliğin beklediği Büyük Millet Meclisi bi-
nasının önünde durur. Meclisin bahçesinde üç kurban kesilir. Bursa Millet-
vekili Fehmi Hoca bir dua okur. Duadan sonra, Mustafa Kemal Paşa kapıdaki
kurdelayı keser. Bütün milletvekilleri içeri girerek sıralara otururlar. Hoca
milletvekilleri hep bir ağızdan dua ederler ve Buhari-i Şerif okurlar. Sancağı
Şerif kürsünün yanına dikilir, Kur’ân-ı Kerîm ile Sakal-ı Şerif de kürsünün
üstüne konur. Meclis böylece İslami geleneğe uygun olarak açılır. Meclisin
ilk açılış konuşmasını en yaşlı üye sıfatıyla Meclis Başkalığı’na seçilen Si-
nop Mebusu Şerif Bey yapar. Açılış konuşmasından sonra Ankara mebusu
olan Mustafa Kemal Paşa söz alır. Meclis Başkanı Şerif Bey’in konuşma-
sından sonra mebusların mazbataları okunur. Daha sonra bizzat Mustafa
Kemal Paşa tarafından hazırlanan “yemin” metni Ankaralı zabıt katiplerin-
den Halil (Ülgen) Bey güzel hat yazısı ile bir kağıda yazar ve kürsü üzerine
konur. Her mebus bu metni okuyarak yemin eder. Mebusların okuduğu ye-
min metni şöyledir: “Makamı hilâfet ve saltanatın, vatan ve milletin istiklâl
ve istihlâsından başka bir gaye takip etmiyeceğime vallahi…”

Birinci mecliste bulunan mebusların meslek dağılımı şöyledir: 115 memur
ve emekli, 61 din âlimi, 51 asker, 26 çiftçi, 37 tüccar, 49 hukukçu, 51 hekim, 8
şeyh, 6 gazeteci, 5 ağa, 5 aşiret reisi ve 2 mühendis.

Meclis ikinci toplantısını 24 Nisan 1920 günü yapar ve Mustafa Kemal
oy birliğiyle Meclis Başkanı seçilir. 28 Nisan 1920 tarihli Hakimiyet-i Mil-
liye gazetesinin birinci sayfasında “Büyük Millet Meclisi’nin Memlekete
Beyannamesi” yayınlanır:

Büyük Millet Meclisi’nin Memlekete Beyannamesi
Anadolu’nun her köşesinden gelen vekillerinizin teşkil ettiği Bü-
yük Millet Meclisi olanı biteni dinleyip anladıktan sonra millete
hakikati söylemeğe lüzum gördü. İngilizler tarafından satın alınan
ve milleti birbirine düşürmek maksadını güden bazı hainler sizi
aldatmak için türlü türlü yalanlar söylüyorlar. İzmir vilayetinin,
Antalya’nın, Adana’nın, Ayıntab, Maraş ve Urfa havalisinin düş-
manlar tarafından işgali üzerine, silâha sarılan milletdaş ve din-
daşlarınızı yine size mahvettirmek için padişah ve halifeye isyan
sözünü ortaya atıyorlar.
472